Dyffransow ynter amendyansow a "Mor Cosel"

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Linen 1:
[[Restren:Pacific_Ocean.png|thumb|180px|Mappa a'n Mor Cosel]]
An '''Mor Cosel''' yw [[keynvor]], an brassa y'n [[Norvys]], ynter [[Asi]] hag [[Ostrali]] y'n howlsedhes hag [[Amerika]] y'n howldrehevel. Y enep yw 179,700,000 km², ha'n moyha downder yw 11,034 m orth Kleudh Marianas. Yn y howlsedhes ha kres yma lies pow ynysek, rag ensompel [[Mordir Nowydh]], [[Papoua Gyni Nowydh]], [[Indonesi]] ha [[Nihon]].
[[Restren:Pacific Shore.JPG|thumb|An Mor Cosel dhort [[San Francisco]] en [[Kaliforni|Californya]]]]
 
An '''Mor Cosel''' ew an broassa keynvor e'n [[Dor|Nor]]. Ma ev owth ystydna dhort an [[Arctek]] e'n noor dhe [[Mor an Soth]] (po herwydh tybyans, dhe [[Antarktika|Antarctica]]) e'n soth, gen [[Asi|Asya]] hag [[Ostrali|Australya]] dhe'n west, hag [[Amerika|America]] dhe'n est.
 
Orth 165.2 milvil kilometer pedrek (63.8 milvil mil pedrek) en enep, ma'n broassa radn-ma [[Keynvor an Bys]] ow cudha neb 46% a vejeth dowr an Nor hag a-dro dhe dressa radn a'y vejeth en sobm, orth y cul brossa avel enep tir an Nor oll war-barth.<ref name=ebc>[http://concise.britannica.com/ebc/article-9374340/Pacific-Ocean Pacific Ocean]". ''[[Encyclopædia Britannica|Britannica Concise]].'' 2006. Chicago: Encyclopædia Britannica, Inc.</ref> Ma'n [[creskelgh]] orth y radna dhe'n '''Mor Cosel Noor''' ha'n '''Mor Cosel Soth''', gen dew dorva rowl: an [[Enesow Galápagos]] ha'n [[Enesow Gilbert]]. Kyn fon'jei war an creskelgh, mon'jei prederys avel bos a-jei en tien an Cosel Soth.<ref name=IHO1953>[http://www.iho-ohi.net/iho_pubs/standard/S-23/S23_1953.pdf Limits of Oceans and Seas, 3rd edition, International Hydrographic Organization]</ref> An [[Cledh Mariana]] e'n Cosel Noor westek ew an downna poynt e'n bes, ow trehedhes downder a of 10,911 meter.<ref>[http://web-japan.org/atlas/technology/tec03.html Japan Atlas: Japan Marine Science and Technology Center]</ref>
 
An Mor Cosel a veu gwelys gen Europians a-varr e'n [[16ves kansbledhen|16ves cansvledhen]], kensa gen an whithrer tiryow [[Vasco Núñez de Balboa]] a wrug tremena [[Ros Panama]] en 1513 hag y henwel '''''Mar del Sur''''' ('''Mor an Soth'''). Y hanow noweja a veu res gen an whithrer tiryow a [[Portyngal|Bortyngal]] [[Ferdinand Magellan]] dres caskerdh [[Spayn]] a wolyans a-dro dhe'n bes en 1521, a wrug cavos gwynsow ewn hag ev ow trehedhes an mor hag y elwel ''Mar Pacifico'' en [[Portyngalek]], ow styrya "mor cosel".<ref>[http://www.newadvent.org/cathen/09526b.htm CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Ferdinand Magellan, Newadvent.org]</ref>
 
==Devydnow==
{{reflist}}
 
 
[[Restren:Pacific_Ocean.png|thumb|180px|Mappa a'n Mor Cosel]]
 
{{stokk-dor}}
 
[[KlassClass:Dorydhyeth]]
[[KlassClass:Moryow ha keynvoryow|HebaskCosel]]
 
{{Link FA|he}}