Dyffransow ynter amendyansow a "Mao Zedong"
Content deleted Content added
Folen gwruthys gans: 'Mao Zedong o...' |
No edit summary |
||
Linen 1:
[[Restren:Mao Zedong
'''Mao Zedong''' (毛泽东) (26 mis Kevardhu 1893 – 9 mis Gwydngala 1976), o domhweler kemynegorek [[China|Chinek]], ha hembrenkyas [[Repoblek Werin China]], a 1949 bys yn y vernans yn 1976.
== Genesigeth ha bewnans a-varr ==
Genys veu yn Shaoshan, Hunan dhe diek golusek, ev a gevis gwelva Chinek kenedhlek ha gorthemperouregek a-varr a-varr yn y vewnans, awedhys yn arbennik gans domhweleans Xinhai yn 1911. Ev a dreylyas orth Marxydhieth-Leninydhieth hag ev owth oberi yn Pednskol Peking (Beijing), hag y feu esel derowel Parti Kemynieth China (PKC)
== Bresel Chinek Civil ==
Dre'n Bresel Chinek Civil ynter an Kuomintang (KMT) ha'n PKC, Mao a weris fondya an Lu Rudh, ha wortiwedh ev a veu hembronkyas PKC y'n Keskerdh Hir. Kynth esa keffrysyans gans an KMT yn Nessa Bresel Chinek-Nihonek, wosa fethyans Nihon, Lu Rudh a fethas an Genedhlegoryon neb a fias dhe [[Taiwan|Daiwan]].
== Repoblek Werin China ==
1a mis Hedra, 1949, Mao a dheklaryas fondyans Repoblek Werin China (RWC), stat unn-barti, kontrolys gans PKC.
=== ''Lamm Bras Yn-rag'' ===
Yn 1957, Mao a lonchyas kaskergh, aswonnys avel Lamm Bras Yn-rag, dresto may threyl ekonomieth Jina dhyworth ammeth dhe dhiwysyans. An kaskerdh ma a wrug divotter uthekka yn istory.
=== ''Domhwelans Gonisogethel'' ===
In 1966, Mao a ordenas Domhwelans Gonisogethel Gwerinek Meur, rag may tilea elevennegow gorth-domhwelans yn China. An domhwelans Gonisogethel a besya deg bledhen hag dres henna, meur a daklow ertach istorek a veu distruys. Mao y honan a veu kres kult-gnas. In 1972, Mao a dhynerghys Lewydh Statys Unys, Richard Nixon, may tallathas polici Chinek moy igor, hag a veu displegys yn pella gans Deng Xiaoping.
== Mernans ==
Megi hag eva yn kales a wrug Mao. Borr ha klevesow an kolon ha skevens dhodho ynwedh yn diwettha radn y vewnans. Yma derivasow heb fydhyans bos dhodho kleves Parkinson ha kleves Lou Gehrig. Gwelys diwettha veu 27ves mis Me 1976 hag ev ow metya Pennmenyster Pakistan, Zulfikar Ali Bhutto. Dew bowes kolon a godhas dhodho yn mis Meurth hag yn mis Gortheren. Wosa tressa, ev a verwis 9ves mis Gwydngala 1976, 82 y vloodh.
Korf Mao a veu embalmys, ha hwath y hyllir y weles yn Mausoleum, drehevys yn kres Pedrek Tiananmen, Beijing.
| |||