Dyffransow ynter amendyansow a "Fysegieth"
Folen gwruthys gans: 'alt=Skeusen a Albert Einstein, onan a'n ragresoryon a fysegieth a'n 20ves kansvledhen.|skeusennik|Skeusen a [[Albert Einstein, onan a'n ragresoryon a fysegieth a'n 20ves kansvledhen.]] '''Fysegieth''' yw onan a'n moyha selvenel rannow a wodhonieth. An amkan a fysegieth yw displegya fatel wra taklow movya yn spas ha termyn, ha konvedhes fatel far an ollvys. Yth yw an studhyans a vater, nerth ha [...' |
(Dihevelepter vyth)
|
Versyon a-dhia 00:19, 27 Du 2021
Fysegieth yw onan a'n moyha selvenel rannow a wodhonieth. An amkan a fysegieth yw displegya fatel wra taklow movya yn spas ha termyn, ha konvedhes fatel far an ollvys. Yth yw an studhyans a vater, nerth ha forsedh. An ger fysegieth a dheu a'n hen Grek ἡ φύσις, henn yw "ta physika" a styr "an taklow naturel".
Onan a'n kottha testennow akademek yw fysegieth ha, dre gomprehendya steronieth, martesen an kottha oll. Dres meur a'n diwettha dew vilveldhen, fysegieth, kymygieth, bewonieth ha rannow a awgrym o rann a filosofieth naturel, mes dres an Hweldro Wodhoniethek y'n 17ves kansvledhen an skiensow naturel ma a dhallathas bos arenebedhow hwithra aga honan.
Fysegieth a wra krowsegi gans lies eghen a hwithrans, kepar ha bewfysegieth ha kymygieth kwantum, ha nyns yw an emlow a fysegieth delinys yn tiwedhyn. Pur bosek yw fysegieth y'n displegyans a deknegiethow nowydh, kepar ha jynnys ebron, pellwologow, jynnys-amontya hag arvow sprusek. Fysegieth arnowydh a jun tybyansow a-dro dhe'n peswar lagha a gesmusureth ha'n mentenans a nerth, herdhyans, karg ha kehavalder.