Dyffransow ynter amendyansow a "Rubidiom"
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Linen 1:
{{Taklow| fetchwikidata=ALL | suppressfields= * | image2 = Rb-TableImage.svg }}
Elven gymyk yw [[Rubidiom|''rubidiom'']], niver 37 y'n [[An Vosen Beriodek|Vosen Beriodek]]. Y furvell gymyk yw '''Rb'''. An hanow a dheu dhyworth an ger
Nyns eus rann vewoniethel dhe rubidiom, ha ny brederir holanow rubidiom dhe vos gwenonek. Pur hevelep dhe [[Potassiom|botassiom]] yw rubidiom, mes nebes radyoweythresek yw. Usys yw yn hwithrans medhegnethel. Kenennow kellyow kanker a denn rubidiom, ytho leuvvedhogyon a wra devnydh a rubidiom dhe helerghi hwedhow.
Diskudhys veu rubidiom yn 1861 gans Robert Wilhelm Bunsen (1811-1899) ha Gustav Robert Kirchoff (1824-1887) yn Pennskol Heidelberg, [[Almayn]], yn ensampel a lepidolit. Moon koynt yw lepidolit. Pan yw towlys lepidolit war dan, ev a wra ewoni, hag ena dos ha mos avel gweder. Wosa hwithrans ha tenna mes [[lithiom]] ha potassiom, Bunsen ha Kirchoff a dhiskudhas remenans gans linyow pur rudh yn prov flamm. Nyns yw meur a rubidiom askorrys gans diwysyans, awos bos re gostek,
Poos atomek rubidiom yw 85-47, y boynt teudhi yw 39°C ha'y boynt bryjyon yw 688°C. Y dhosedh yw 1.5kg an liter. Alkan medhel gwynn yw, hag a dhasober gans ayr ha dowr, ytho synsys yw yn-dann oyl.
|