Dyffransow ynter amendyansow a "Hypatia"

Content deleted Content added
Aqchampion (keskows | kevrohow)
klass
Brwynog (keskows | kevrohow)
No edit summary
Linen 2:
 
 
'''Hypatia''', genys a-dro dhe 350-370 OK hag a verwis 415 OK o filosofer Platonek, [[Awgrym|awgrymer]] ha [[Steronieth|steronydh]], o trigys yn Alexandria, [[Ejyp]]. Hy thas o Theon, ha warbarthwar-barth i a oberas war styryansow a ober Ptolemy.
 
Hi o prederydh a vri yn skol filosofek neo-Platonieth yn Alexandria, yn le may feu dyskader filosofieth ha steronieth.
 
Hi yw an awgrymer benow kynsa dell veure beu hy bewnans skrifys a-dro dhodho yn manylys. Hi o meur a vri yn hy oos hy honan avel dyskader da ha keskussulyer fur. Y skrifas Hypatia styryans war ober Diophantus, hemm yw ''Arithmetica''.<ref>Krebs, ''Groundbreaking Scientific Experiments, Inventions, and Discoveries''; ''The Cambridge Dictionary of Philosophy''; ail argraffiad, Cambridge University Press, 1999: "Greek Neoplatonist philosopher who lived and taught in Alexandria."</ref>
 
Kyn feu pagan, hi o meur hy ferthyans tro'ha Kristonyon. Hypatia a's teva meur a studhyoryon Kristyon, ow komprehendya Synesius, neb a dheuth epskop Ptolemais. Pennfentynnyow hengovek a lever bos Hypatia gordhys gans Paganyon ha Kristonyon. Hi a's teva meur a dhelanwes dres an welhevyn bolitek Alexandria. War tu-ha diwedh hy bewnans, Hypatia a gussulyas Orestes, is-rewlyas romanek Alexandria, neb o eskar politek dhe Cyril, epskop Alexandria. Kuhudhys veu Hypatia a lettya Orestes rag kesassoylya gans Cyril. Yn mis Meurth 415 OK, ledhys veu Hypatia gans bush a Gristonyon ledys gans den, Peder y hanow. I a's omdhiwiskas ha's moldra der dhiskroghenna.
 
Sowdhanys veu an [[Emperoureth Romanek]] gans mernans Hypatia. Hi a veu gwrys merther dhe [[filosofieth]], ow telenwel filosofers neo-Platonieth dhe sevel orth Kristonedh. Y'n osow Kres, prederys veu Hypatia dhe vos symbol a vertus Kristyon. Y'n [[Oos Arnowydh Diwedhes|oos arnowydh]], hi a dheuth ikon dhe reythyow benenes. Hy bewnans yw deskrifys yn niver a lyvrow ha fylmow, ow komprehendya an fylm ''Agora'' (2009) ow sterenna Rachel Weisz ha lyvrow gans Umberto Eco (''Baudolino''), Charlotte Kramer ha Ki Longfellow.
 
Enorys veu Hypatia gans hanow planetik 238, diskudhys yn 1884 gans an steronydh russek Viktor Knorre. Y dreustrogh yw 145 km. Yma kowdoll henwys Hypatia war an loor[[Loor]], hag onan aral henwys Theon dhe enora hy thas ena ynwedh.
 
An Fydhyans Hypatia yw kowethyans a guntel ha dyllo dogvennow ow tochya kowlwriansow benenes. Fondys veu yn [[Kernow]] yn 1996. Aga huntel a lien benenes yw synsys yn Pennskol [[Karesk]]. Ev a gomprehend an Kuntel Elizabeth Treffry.
 
== Mirva ==
<gallery class="center" widths="175px" heights="150px">
Letter of Synesius to Hypatia b2.jpg|skeusennik|Tekst koth [[Grew|Greka]] onan a seyth lyther gans Synesius dhe Hypatia (versyon dyllys yn 1553)
Mort de la philosophe Hypatie.jpg|skeusennik|upright=1.8|[[Liwans|Lymnans]] gans Louis Figuier ow tochya an omsettyans war Hypatia dhyworth 1866
Hypatia (Charles Mitchell).jpg|skeusennik|''Hypatia'' (1885) gans Charles William Mitchel, ow tiskwedhes gwel yn hwedhel ''Hypatia; Or, New Foes with an Old face'' gans Charles Kingsley (1853)<ref name="DeathofHypatia">{{citation|last1=Grout|first1=James|title=The Death of Hypatia|url=http://penelope.uchicago.edu/~grout/encyclopaedia_romana/greece/paganism/mitchell.html|website=Penelope|publisher=University of Chicago}}</ref>{{sfn|Booth|2017|pages=21–22}}]]
Conic Sections.svg|skeusennik|Y skrifas Hypatia displegyans a ober Perga war dreghow pigornek.