Grappa

Klass	moren, frooth
Liw/yow	du, rudh, gwyrdh, purpur
Rann a	sugen grappys
Askor	Vitis vinifera, Vitis, Vitis vinifera subsp. vinifera
	Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia

Grappa yw frothen gwinbren. Y hyllir aga dybri yn kriv, po aga usya rag gul gwin, sugen ha kyfeyth. Kevys yw grappys yn nebes liwyow; rudh, glasrudh, gwynn ha gwyrdh rag ensampel. Hedhyw grappys a yll bos dihas, der usya jynnow rag remova an has. Prederys yw gwinbrennyer gwyls avel hwenn ha begel, drefen i dhe worheri plansow erel gans aga thevyans gwyls.

Resin yw frooth seghys an gwinbren, ha'n hanow a dheu dhyworth an ger Frynkek rag "grappa."

A-dhia a-varr y'n 21ns kansvledhen y'n Statys Unys ha powyow erel, hag y'n diwysyans boos ollvysel, aswonnys yw grappys rudh rag bos meur gerys, aga homprehendyans megyans ha gnasow a worthoksidans. Ytho i a's teves status kenwerthel avel "superfruit".

Dybradow yw del an gwinbren ha usys yns i dhe wul dolmades.

Boos dhe breves nebes eghennow a Lepidoptera (tykkiow Duw) yw del gwinbrennyer.

Gwandrans golegi

Herwydh an Kowethyans Boos hag Ammeth (FAO), a-dro dhe 76,000 kilometer pedrek a'n bys yw usys rag teva grappys. Usys yw 71% a'n grappys rag gwin, 27% avel frooth fresk ha 2% avel frooth seghys. Rann a askorrans grappys yw usys dhe wul sugen grappa. Usys yw an sugen avel hwekheer yn frooth kavasys "heb sugra keworrys" ha "100% naturel". An arenebedh tir usys rag teva gwinbrennyer a wra ynkressya 2% pub bledhen.

Tylleryow tevi gwinbrennyer

Ottomma rol a askorroryon gwin ow tiskwedhes an arenebedh usys rag tevi grappys.

Spayn – 11,750 km²
Pow Frynk – 8,640 km²
Itali – 8,270 km²
Turki – 8,120 km²
Statys Unys – 4,150 km²
Iran – 2,860 km²
Romani – 2,480 km²
Portyngal – 2,160 km²
Arghantina – 2,080 km²
Ostrali – 1,642 km²

Orth keheveli rewlow boos yn powyow an west, hwithroryon a dhiskudhas kyn hwrello Frynkyon dybri moy a vlonek eneval ages powyow erel, an niver a gasys kleves kalon a bes dhe vos isel yn Pow Frynk. Lies godhonydh a breder bos henna drefen an Frynkyon dhe eva moy a win rudh ages an powyow erel. Neppyth y'n grappys a weres iselhe myns cholesterol y'n korf, hag a weres lettya taga'n gwythi. Ny wra medhogyon komendya eva re a win rudh, mes teyr po peder gwedren an seythen yw da.

Grappys a bub liw yw da rag yeghes. Gwin rudh a re les yeghes nag yw kevys yn gwin gwynn drefen bos meur a'n lesow yw usi yn rusk an grappa, ha gwin rudh yn unnik yw bragesys gans an rusk.

Grappys gwynn golegi

Grappys gwynn yw esplegys dhyworth grappys gwyrdh. Chanjys yn dew enyn a wra skwychya yn farow askorrans anthocyanin. Anthocyanin yw an huni a wra treylya grappys rudh dhe vos gwyrdh.

Resin, koryns ha sodones golegi

Resinen yw grappa seghys a bub sort. Korynt Zante yw grappys seghys a Enys Zakynthos. An hanow korynt a dheu dhyworth an Frynkek raisin de Corinthe (grappa Corinth). Yn kwreydhek sodonesen sultana o resinen gwrys a sort arbennik a rappa dhyowrth Turki. Hedhyw sodones yw resin gwrys a rappys kemmyn mes dyghtys yn kymyk dhe geheveli an sodonesen hengovek.

Kyn fo resin ger chevisys dhyworth Frynkek, styr an ger yn Frynkek yw an frothen fresk. Styr Grappe (an ger chevisys avel grappa ha'n ger Sowsnek grape) yw an gronn (avel une grappe de raisin).

Erbynn hedhyw an ger korynt a styr koryns du ha koryns rudh, diw frothen pur dyffrans dhe'n grappa.

Grappys rudh
Grappys gwynn
Resin
Sodones
Gwin rudh ha gwynn
Dolmades