Molekulen (polymer) yw TDN po DNA, hemm yw trenken dhioksiribonukleyek, a gomprehend kedhlow eritys pub tra byw, an kod genynnek. Gwrys yw TDN a'n elvennow karbon, hidrojen, oksyjen, fosforos ha nitrojen. War-barth ha RNA, onan yw a'n trenkennow nukleyek.

Ensampel a klass kesweythel a gestoffow kymyk Edit this on Wikidata
Klass nucleic acids, bewbolymer, kowrvolekulen vewoniethel Edit this on Wikidata
Rann a mitochondrion, genome, nucleosome, DNA binding, DNA metabolic process, DNA catabolic process, DNA biosynthetic process, DNA transport, DNA transmembrane transporter activity, protein-DNA-RNA complex, protein-DNA complex, DNA import into cell involved in transformation, catalytic activity, acting on DNA, nucleus Edit this on Wikidata
Synsys ynno/i polynucleotide, nucleotide Edit this on Wikidata
Commons page Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia
Kesweyth TDN (troyll dhewblek)

Kesweyth DNA golegi

Diskudhys veu TDN gans Friedrisch Miescher yn 1869 heb ev dhe gonvedhes hy forpos. Kesweyth TDN a veu diskudhys gans James Watson ha Francis Crick, war-barth ha Maurice Wilkins yn 1953. Yma diw gadon a nukleyotid gans an TDN. Nukleyotid yw molekulen le gwrys a sugra dioksiribos, sel nitrojenus ha bagas fosfat. An dhiw gadon a nukleyotidow a furv troyll dhewblek, ha synsys yw an dhiw war-barth gans kevrennow hidrojen a jun selyow an dhiw gadon yn koplow. Adenin (A), Thymin (T), Gwanin (G) ha Cytosin (C) yw peder sel an TDN. Adenin a jun pub tro gans Thymin dre dhiw gevren hidrojen, ha Gwanin pub tro gans Cytosin dre deyr kevren hidrojen. Rynnys yw an selyow dhe dhew vagas, pyramidinow (thymin ha cytosin) ha purinow (Adenin ha Gwanin).

Koplow an selyow a dheu yn bagasow a dri (kod tryflek) dhe furvya trenken amino. Kemmys ha 20 trenken amino dyffrans a yll furvya, trenkennow yw komprehendys yn protinyow. Hemm a styr bos kedhlow drehevel protinyow komprehendys yn TDN. An TDN a yll treusskrifa an kedhlow ma rag gul protinyow yn ribosomow an kell.

Dewblekheans TDN golegi

An TDN a yll dewblekhe (duplicate) hy honan der usya ensaymow ha molekulennow treusperthi arbennik. Rag gul henna, an ensaym a wra ranna an TDN dhe'n dhew nukleyotid ha kettermyn pub nukleyotid a dhalleth askorra nukleyotid nowydh. Wosa gorfenna an argerdh ma, yma diw TDN nowydh, pubonan gans unn nukleyotid koth hag unn nukleyotid nowydh.

Kammgemeryansow dewblekhe a gaws treylyansow.

 
TDN ow tewplekhe po TDN synthesys, hemm yw an argeerdh a dhasskrifa molekulen a TDN. An argerdh yw bewek rag bewnans.
 
James D. Watson ha Francis Crick (a dhyghow), gans Maclyn McCarty (a gledh)
  Onan a'n mil erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma.