Trevesigoleth

Trevesigoleth a hwer pan wrello maystri unn wlas po kenedhel war diryow, ranndiryow po tiredhow yn-mes a'y emlow (oryon an wlas) dre dreylya an tiryow, ranndiryow po tiredhow na dhe drevesigeth. Dell yw usys, kenedhel ryccha ha nerthekka a wra maystri war ranndir po tiredh byghanna ha le nerthek. Yth usir treweythyow an geryow "trevesigoleth" hag "emperouregieth" rag an keth styr.

Bedh Cecil Rhodes y'n Breow Matopos, Zimbabwe, trevesigolydh a vri

Y'n blydhynyow 1700 dhe 1800, lies a'n ryccha ha nerthekka gwlasow europek (kepar ha Breten, Frynk, Spayn, hag an Iseldiryow) a wrug selya trevesigethow y'n brastiryow Afrika, Amerika Dhyghow, Asi, ha'n Karibys.

Yma gwlasow a gyv moy a dir rag aga foblans dhe driga ynno, dre drevesigoleth. I a weresa trevesigoryon ow kwaya dhe'n tyller nowydh. Dell yw usys, an dus teythyek trigys seulabrys y'n tir po y'n tiredhow a veu removys yn freudhek gans luyow. May fe difresys an drevesigoryon ma rag an poblans teythyek, a veu gwayvys a-denewen, kenedhlow trevesigel a wrug yn fenowgh drehevel keryow, po selya gonis kreslu trevesigel.

Nebes gwlasow erell a wra usya trevesigoleth dhe gavoes moy a dir, dh'y usya rag ammeth, po dhe gemmeres asnodhow kepar ha gwydh (prenn), glow, po alkan, po dhe wruthyl governans leel po ker vreselek.

Yma ynwedh gwlasow pella, a wra usya trevesigoleth dhe gavoes oberoryon a'n boghosekka gwlas, dhe oberi yn gweythvaow po yn bargennyow-tir (po y'n ryccha gwlas, po y'n boghosekka). Yn termyn eus passys, gwlasow nerthek ow kul trevesigethow yn gwlasow boghosekka a wre yn fenowgh ynnia an dus y'n boghosekka gwlas dhe oberi avel kethyon.