Barnett Newman

Barnett Newman (Genver 29, 1905; Gortheren 4, 1970) o lymner amerikanek. Ev yw onan a'n chif artydhyon yn Menegesydhieth Tybel ha lymner "parkow liw" a vri.

Barnett Newman
Genys	29 Genver 1905  Evrek Nowydh
Mernans	4 Gortheren 1970  Evrek Nowydh
Kenedhlogeth	Statys Unys
Galwesigeth	lymner, gravyer, gwrier pryntys, lymner, artydh graffek
Gis	art tybel
Movyans	Menegesydhieth Tybel, Park Liw

Genys veu Newman yn cita Evrek Nowydh, mab dhe ynvroysi Yedhowek a Boloni. Ev a studhyas filosofieth yn Kolji Cita Evrek Nowydh, hag oberi yn negys y das ow kul dillas. Awosa, ev a dhendylas gober avel dyskador, skrifer hag arvreusyas. A-dhia an 1930ow ev a wrug liwyansow yn gis argrafydhel. Ev a dhistruis oll an oberyow ma yn diwettha.

Dres an 1940ow, ev a oberas yn gis surrealydh kyns diplegya gis adhves. Hemm a dhiskwedh ranndiryow a liw pur diberthys gans linennow tanow plommwedhek, po "zippys" (an hanow res dhedha gans Newman y honan). Yn y oberyow a-varr gans zippys, an parkyow liw yw liesliw, mes awosa an liwyow yw pur ha gwastas. Newman y honan a brederis ev dhe dhrehedhes y is adhves leunn gans an kevres 'Onement' (a-dhia 1948). An zippys a wra kesweyth spasek an liwans, ow ranna ha unya an komposyans kettermyn.

Newman a verwis a shora kolon yn cita Evrek Nowydh. Rag an brassa rann a'y vewnans ny veu gwerthveurhes. Artydhyon kepar ha Jackson Pollock o moy ewonek aga semlant hag omdhegyans. Marnas yn diwedh y vewnans ev a gavas breusyans da, mes ev o delanwes posek war lymnoryon yowynk.

Yn 2013 y liwans "Anna's Light" a veu gwerthys rag $117 milvil dhe brener privedh.