Boreles

Boreles
Boreles (Chrysanthemum)
lytheren chinek rag boreles
Klassans bewoniethek
Gwlaskor:	Plantae
(anrenkys):	Angiosperms
(anrenkys):	Eudicots
(anrenkys):	Asterids
Urdh:	Asterales
Teylu:	Asteraceae
Isteylu:	Asteroideae
Kinda:	Chrysanthemum
Hanow dewhenwek
Chrysanthemum indicum Linneaus

Boreles, (Sowsnek: Chrysanthemums) yw plansow bleujennek y'n kinda Chrysanthemum y'n teylu Asteraceae. Teythyek yns i dhe Asi est hag Europa north-eest. An brassa niver a eghennow a dheu dhywprth Asi est, ha kres ahas diversiat yw yn China. Yma lies varyans rag lowarthow.

An hanow "chrysanthemum" a dheu dhyworth an Hen Rek: χρυσός chrysos (owr) ha: ἄνθεμον anthemon (bleujen). Bleujyow boreles a dhalleth bleyjowa yn kynnyav a-varr. Aswonys yw avel bleujen dhrudh mis Du. Borleles (Chinek: 菊花; pinyin: Júhuā) a veu tevys yn kynsa yn China y'n 15ves kansvledhen K.O.K.. Rekordys veu dres 500 cultivar erbynn 1630. Erbynn 2014, prederys veu bos dres 20,000 cultivar y'n bys, dres 7,000 anedha yn China. Tevi boreles a dhallathas yn Nihon dres an osow Nara ha Heian (8ves dhe 12ves kansvledhen), ha gerys-da o y'n Oos Edo (17ves dhe 19ves kansvledhen). Sel Emperourethel Nihon yw borelesen, ha myghternses Nihon yw henwys an Tron Borelesen. Dydh Boreles (菊の節句, Kiku no Sekku) yw onan a'n pymp gool sans koth yn Nihon, solempnys war an 9ves dydh a'n 9ves mis. Dallethys veu an gool ma yn 910 pan veu synsys diskwedhva gynsa boreles gans an lys emperourethel.

• 
  Diskwedhva voreles yn Nihon
• 
  Kimono nihonek gans skeusennow boreles
• 
  Baner Emperour Nihon
• 
  Chrysanthemum morifolium
• 
  Chrysanthemum japonense
• 
  Bleujyow borelesen lost tiger