Hwiles du
Hwiles du kemmyn
A- Hwilen dhu almaynek
B - Hwilen dhu amerikanek
C - Hwilen dhu ostralek
D&E - Hwilen dhu an est
Klassans bewoniethek
Gwlaskor:
Fylum:
Isfylum:
Klass:
Insecta
Is-klass:
Dictyoptera
Urdh:
Blattodea

Wattenwyl, 1882
Teyluyow
  • Anaplectidae
  • Blaberidae
  • Blattidae
  • Corydiidae
  • Cryptocercidae
  • Ectobiidae
  • Lamproblattidae
  • Nocticolidae
  • Tryonicidae

Hwiles du (Sowsnek: cockroaches) yw bagas a hwesker ow longya dhe'n urdh Blattodea, ow komprehendya pub esel a'n urdh a-der termitow. A-dro dhe 4,600 eghen a hwiles du a eksist, gans neb 30 eghen kowethys gans bewvaow tus.

Bagas pur goth yw hwiles du, ha'ga hendasow (henwys roachoids yn Sowsnek) a esplegyas dres an Amser Glowek, nans yw 320 milvil bledhen. Hwesker efanheys yw hwiles du, heb aswiwansow arbennik (kepar ha ganowow sugna lew losow). I a's teves ganowow knias, ha martesen i yw yn-mysk an moyha sempel a hwesker byw Neopteran. Pur gemmyn ha smat yns i, abel dhe vewa yn niver efan a hinyow , a yeynder an Arktek dhe dommder an trovannow. Hwiles du trovannel yw moy aga myns dell yw usys ages eghennow temprek.

Hwithrans genynnek re dhiskudhas bos termytow kowethys yn town dhe hwiles du, gans nebes bagasow a hwiles du kelmys yn nessa dhe dermytow ages nebes hwiles du erel.

Nebes eghennow, kepar ha'n hwilen dhu almaynek, a's teves kesweyth kowethasek komplek ow komprehendya skovva gemmyn, serghogneth gowethasek, kevranna kedhlow hag aswon eseli erel a'n teylu. I yw rann a wonisogeth denel a-dhia hwarheansow romanek ha grek. I a's teves hanow avel pla plos, mes an brassa rann a eghennow heb drog.