Tycho Brahe
Tycho Brahe, genys avel Tyge Ottesen Brahe (14 Kevardhu 1546 — 24 Hedra 1601) o steronydh a Dhanmark. Ev a wre aspia war ebron an nos kyns devisyans an pellweller. Ev a dhrehevas aspiansva veur henwys Uraniborg war enys Hven yn Danmark.
Tycho Brahe | |
---|---|
Genys |
14 Kevardhu 1546 Kastel Knutsdorp |
Mernans |
24 Hedra 1601, 1601 Praha, Praha |
Kenedhlogeth | Ruvaneth Danmark |
Alma mater | |
ymgynghorydd y doethor | |
Galwesigeth | steronydh, honanvewskrifer, prydydh, sterdhewinydh, alkemydh, skrifer |
Arvether | |
Aswonnys rag | Rudolphine Tables, Tychonic system, De Nova Stella, Astronomiae Instauratae Mechanica, De Mundi aetherei recentioribus Phaenomenis Liber secundus, Astronomiae Instauratae Progymnasmata |
Tas | Otte Brahe |
Mamm | Beate Clausdatter Bille |
Pries | Kirsten Barbara Jørgensdatter |
Fleghes | Sidsel Brahe |
Pewasow | Knight of the Order of the Elephant |
Sinans | |
Ev a dhiskudhas an ollvys yn-mes a'n Kevreyth Howlek dhe allos chanjya dres termyn. Ev a dhiskudhas ughnova (SN1572) ha steren lostek. Johannes Kepler o y skoodhyer. Tycho a wrug aspiansow a'n planettys gans rach meur. Pan verwis Tycho yn 1601, Kepler a dhuryas gans y ober.
Nyns o Tycho godhonydh arnowydh. Ev a grysis yn sterdhewinieth, ha'y steronieth o kemyskans koynt a aspiansow godhoniethel ha kryjyans kryjyk. Kyn sevis orth gevreyth Ptolemy, ev a naghas kevreyth Copernicus ynwedh. Ev a dhisplegyas tybyans dorgresennek a dhismygas bos an Howl ha Loor ow resek a-dro dhe'n Nor, mes bos an planettys erel ow resek a-dro dhe'n Howl.
Yn dyffrans dhe'n brassa rann a steronydhyon y'n termyn na, ny grysis yn tybyans pelyow nevek (celestial spheres) heb janj vytholl. Nova Tycho a brovas chanjys dhe hwarvos. Ynwedh ev a dhiskudhas bos ster lostek taklow nevek gwir gans resegvaow dyffrans dhe resegvaow an planettys.
Yn 1566, ev a omladhas omladh dewdhen drefen dadhel a-dro dhe biw o an gwella awgrymer, ha kelli rann a'y dron. Ev a wiska tron fug rag remenans y vewnans.
Wosa kevewi yn Praha yn 1601, ev a gavas kleves loneth. Y ferwis 16 dydh awosa. Herwydh Kepler, yth esa edhom dhodho a vos dhe'n privedhyow, mes ev a sevis orth terri 'etiquette' ha gortos orth an voos. Arvrysyansow arnowydh a lever y vos ow kodheva gans kanker an ragwagren (prostate cancer).
Hanow Tycho yw res dhe gowdoll war an Loor, kowdoll war an planet Meurth ha'n ughnova diskudhys ganso.
-
Lyver meur Tycho, Astronomiae Instauratae Progymnasmata
-
Mappa Tycho ow tiskwedhes tyller y'n ebron a'n ughnova diskudhys ganso
-
Aspiansva Tycho yn Uraniborg
-
Men bedh Tycho yn Praha
-
Imach a Tycho Brahe ha Johannes Kepler
-
Kowdoll Tycho war an Loor
-
Kowdoll Tycho Brahe war Veurth
-
Asteroyd Tycho Brahe
-
Efanyans remenans Ughnova Tycho ynter 2000 ha 2015
-
Torn a remenans Ughnova Tycho