Wordhen

(Daskevarwodhys dhyworth Ynys Wordhon)

Wordhen po Iwerdhon yw hanow ynys veur yn Europa. Yma gans an ynys dhiw rann gwlasek, Repoblek Wordhen ha Kledhbarth Wordhen (pow a'n Ruwvaneth Unys). Y hwrer devnydh a'n hanow Wordhen lieskweyth rag an Repoblek Wordhen y honan.

Lymnans Wordhen a loerell NASA (4es a vis Genver 2003). Y hyllir gweles Alban, Kembra hag Ynys Manow yn howldrevel.

A-dhia termyn Henry VIII, yth esa myghterneth Pow Sows ow toen an titel "Myghtern Wordhen". Rywvaneth hy honan o Wordhon ytho, mes yth esa finwedh ynn dhe ewnderyow an gemmynieth katholik wosa an Dasfurvyans. Rebellyans rag repoblek wordhonek ansoedhogel a dardhas yn 1798 yn mysk breseli an Domhwelans Frynkek. Governans an Rywvaneth Unys a worthybas ow kul Reyth Kevunyans yn 1801: dreus an reyth ma y teuth Wordhen ha bos rann a dernas unnik ynno Wordhen, Pow Sows, Alban, Kembra, ha Kernow.

Wosa rebellyansow yn 1916 ha 1918-1921, y tiberthas Wordhen yn dew stat: Kledhbarth Wordhen (hwegh konteth y'n north-est) ha Stat Rydh Wordhen (po Saorstát na hÉireann, an hwegh konteth arall war'n ugens). Y teuth an Stat Rydh ha bos ansoedhogel yn 1922, mes Kledhbarth Wordhen a dhewisas gwitha y'n Rywvaneth Unys. An baner gwyr, gwynn hag rudhvelyn.


Bleujyow Grug Keltia Korhwyth tryflek

Alban | Breten Vian | Iwerdhon | Kembra | Kernow | Manow

Gwelewgh ynwedh: Keltyon · Yethow Keltek