Versyon a-dhia 21:39, 13 Ebrel 2022 golegi Brwynog (keskows \| kevrohow) 5,523 edits No edit summary ← Chanj kottha		Versyon a-dhia 21:43, 13 Ebrel 2022 golegi diswul Brwynog (keskows \| kevrohow) 5,523 edits No edit summary Chanj nowyttha →
Linen 4: Arwodhow posna merkuri yw drog penn, penn-dro, hwyja ha drog torr. Nivelyow ughel a verkuri a veu yn gols Isaac Newton (1642-1727), yn gwirhaval dhyworth y ober alkemi, hag yn gols Robert Burns, dhyworth dyghtyans rag an pockys frynk, keffrys ha Myghtern Henry VIII hag Ivan an Euthyk a [[Russi]]. Lavar koth yn [[Sowsnek]] yw ''mad as a hatter''. Hemm a dheu dhyworth devnydh merkuri gans an re hag a wre pali dhyworth milvlew lostledanes ha konines. Usys o moon merkuri, vermeyl po ''cinnabar'' (merkuri sulfid, HgS), avel liw rudh splann gan lymnoryon kynsistorek dhe afina fowys. Kevys veu jarrik leun a verkuri yn bedh yn [[~~Egyp~~Ejyp]] gans an hendhyskonydh Almaynek, Heinrich Schliemann (1882-1890). An alkemydh Chinek, Ko Hung (281-361OK) a skrifas a-dro dhe varth a dreylya ''cinnabar'' rudh splann dhe verkuri arghansek orth y dommhe. [[Aristotle]] an grek, ha'n Roman, Pliny an Kottha a wodhya hemma ynwedh. ''Cinnabar'' yw an chif moon hwath, kevys yn [[Spayn]], [[Russi]] hag [[Itali]] dre vras. Askorrys yw 8,000 tonnas an vledhen. Usys yw dhe wruthyl [[klorin]] ha [[sodiom]] hydroksid. Nyns eus devnydh dhe verkuri rag tempredhellow, gul hattys ha batriow lemmyn.

Dyffransow ynter amendyansow a "Merkuri"