Linen Baya Porthia
An Linen Baya Porthia yw linen hyns-horn 4.25 mildir (6.84 km) a-dhyworth Lannudhno dhe Borthia yn Kernow. Hi a veu ygerys yn 1877 avel an hyns-horn 7 tros-hys (2,134 mm) kledhrennow ledan diwettha dhe vos drehevys yn Pow Sows. Treylyes a veu an linen dhe eyj savonek ym 1892 hag ev a bes dhe oberi avel hyns-horn an gemeneth a gar lower a drethysi ha havysi pub bledhen.
Rann a Geskowethyans Kledhrennow Dewnens ha Kernow yw an linen.
Istori
golegi
An Hyns-horn Diberth Porthia a ombrofyas rag Reyth an Senedh yn 1845. Mes an kompani a dhenaghas y blott wosa reyth an Hyns-horn Kernow West dhe fyllel. Reyth nowyth a veu kevys yn 1873 dhe vyldya'n linen avel ystynnans a Hyns-horn Kernow West, esa rann a Hyns-horn an West Bras dhe'n pols na. Byldyes a veu an linen avel 7 tros-hys (2,134 mm) hyns-horn kledhrennow ledan, tressa kledhren a veu addyes yn 1888 rag gallesogi trenow 4 tros-hys 81⁄2 meusva (1,435 mm) dhe dhrehedhes an borthva dhe Lannanta. An tren kledhrennow ledan diwettha a bonyas war an 20ves a vis Me 1892, a-ban dhana pub tren re beu geyj savonek.
Yth esa traffik puskes y'n bledhynnyow a-varr, mes ny besyas. Traffik gwara a bonyas dhe Lelant ha Porthreptor bys dhe vis Me 1956 ha dhe Borthia y honan bys dhe vis Medi 1963.
Pub lergh-gwitha dhe Borthia a veu kemerys dhe-ves yn 1966 ha pub tren war an skorren a veu oberys gans unsesow liesek disel. Yn 1973, an kay dhe Borthia a veu gwayes dhe asa spas rag park kerri. Gorsav nowyth a veu ygerys dhe Holanek Lannanta yn 1978 yntra Lannudhno ha Lannanta. Park kerri meur a veu drehevys ena ragdho dhe oberi avel Park ha Viaj rag Porthia.
Hyns
golegi
Unn hyns yw an linen rag y hirder oll heb leow-passya. Ev a bon a-hys an Dowr Heyl ha'n arvordiryow wosa henna.
Kemenethow a servir gans an hyns-horn:
golegi- Lannudhno - An linen a dhiberth a-dhyworth an Penn-Hyns-horn Kernow omma.
- Lannanta
- Porthreptor
- Porthia
Gonisyow
golegi
Pan esa'n hyns-horn oberys gans Trenow Wesseks (Wessex Trains), yth esa 26 trenow pub dydh. Hyns-horn Bras an West a dhallathas oberi'n linen yn 2006 hag y hwrussons lehe niver an gonisyow y'n gwav dhe 16 pub dydh, mes yth oberas an 26 tren pub dydh y'n hav hwath.
Trenow y'n hav yw oberys gans settys klas 150 dew-gocha hag y'n gwav gans unn-kocha klas 153. Nebes trenow a ober dhe ha dhyworth Pennsans rag gallesogi chanj an mayni.