Linen a'n Mor
Hyns-horn yn Kernow yw Linen an Mor. Ev a bon yn nans an Dowr Fala a-dhyworth Truru, penncita Kernow, dhe Aberfala war an arvoryow soth. Rann an Keskowethyans Kledhrennow Dewnens ha Kernow yw an linen.
Istori
golegiByldyes veu Linen an Mor gans Hyns-horn Kernow, hyns-horn geyj ledan 7 tros-hys (2,134 mm) a-dhyworth Aberplymm dhe Aberfala. Porpos an plott ma o dhe junya Loundres gans Aberfala, ple hwolas gorholyon fardellik dhe borthow yn Ewrop, Afrika hag Amerika.
An rann ynter Aberplymm ha Truru a ygeris war 4 mis Me 1859 ha'n linen gowal dhe Aberfala a ygeris war 24 mis Est 1863, mes bys dhana an gorholyon fardellik a via didreylyes dhe leow erel.
A-dhia 1867 oberys avel skorenn veu an linen yntra Truru hag Aberfala wosa dhe Hyns-horn Kernow West vos treylyes dhe eyj ledan, gans an trenow a-dhyworth Loundres Paddington owth oberi dhe Bennsans yn le Aberfala.
Hyns-horn an West Bras ha Hensi-horn Breten
golegiKesunyes veu an Hyns-horn Kernow yn Hyns-horn an West Bras war 1 mis Gwynngala 1889. Wosa an kesunyans, eyleyjyes dhe geyj savonek veu an hyns-horn dres pennseythen an 21ves mis Me 1892. Hyns-horn an West Bras veu kenedhlegys yn Hensi-horn Breten war galan mis Genver 1948.
Privedhyans
golegiPrivedhyes veu hensi-horn Breten y'n 1990ow. Oberys veu an linen gans Trenow Wessex bys 2006. A-dhia galan mis Ebrel 2006, an hyns-horn re beu oberys gans First Great Western - lemmyn Hyns-horn Bras an West.
Gwellheansow yn 2009
golegiY'n dalleth yth esa loup-passya dhe Benrynn esa removyes y'n 1960ow avel rann treghow an Derivas Beeching ow kasa unn lergh ha kay yn le an dew wreydhek. Yn 2004 yth esa profyans dhe eylvyldya an loup dhe wasa oberans a voy a wonisow war an hyns-horn.
Yth eylygeris an loup yn-rag an plott ha war vojet. Ygerans sodhogel dhe Worsav Penrynn a hwarva war 18ves mis Me 2009.
Hyns
golegiKemenethow servyes
golegiTruru - Pluwberan ar Wodhel - Penrynn - Aberfala.
Rol a worsavow ha leow a vern
golegi- Truru (0 mildir)
- Kowfordh Drewartha
- Dibarthva Bennwidhyer - Ple'ma'n skorenn a dhiberth a-dhyworth an Pennlinen Kernowek dhe Bensans.
- Kowfordh Sparnick
- Ponsfordh Garnan - dres an Hyns-horn Resrudh ha Pluw an Chas.
- Fentenberan (4¼ mildir)
- Ponsfordh Beran
- Kowfordh Beran
- Ponsfordh Pons an Woodh
- Penrynn (8¼ mildir)
- Ponsfordh Koos an Kolji
- Pennmeur (10¼ mildir)
- Tre Aberfala (11¼ mildir)
- Kayys Aberfala (11¾ mildir)
- Kayys Aberfala (gwara)
Moy dhe Redya
golegi- Bennett, Alan (1988). The Great Western Railway in Mid Cornwall. Southampton: Kingfisher Railway Publications. ISBN 0-946184-53-4.
- Binding, John (1993). Brunel's Cornish Viaducts. Atlantic Transport Publishing/Historical Model Railway Society. ISBN 0-906899-56-7.