Promethiom
Elven gymyk yw promethiom, niver 61 y'n Vosen Beriodek. Y furvell yw Pm. An hanow a dheu dhyworth an Titan yn mythologieth grek, Prometheus, neb a ladras tan dhyworth an Duwow ha'y ri dhe dus. Onan a'n elvennow dor-tanow, po lanthanid yw promethiom.
 | |
 | |
| Ensampel a |
Elven gymyk, elven synthesek  |
|---|---|
| Furvell gymyk |
Pm |
| Dydhyas diskudhans |
1945 |
| Niver atomek |
61 |
| Elektronegedhegedh |
1.13 |
| Studh oksidyans |
2, 3 |
| Rann a |
lanthanid, period 6 |
 Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia | |
Nyns eus rann dhe promethiom y'n korf denel, yn hwir, pur beryllus yw awos y radyoweythresans glew.
Diskudhys veu promethiom yn 1938 gans bagas a wodhonydhyon yn Pennskol Stat Ohio, Jacob Marinsky, Larry Glendenin ha Charles Coryell. Gwrek Coryell a brovyas an hanow promethiom.
Kevys yw promethiom yn askorrasow folsans yn dasoberoryon nuklerek. Pub isotop yw radywoweythresek, ha'n hanter-bewnans hirra gans promethiom-145 - 17.7 bledhen. Usys yw promethiom-147 avel dyller dewynnyans β yn paynt golow (yma golow glas ganso), yn batriow atomek usys yn rewloryon kolon ha towlynnow gidys.
Poos atomek promethiom yw 145, y boynt teudhi yw 1042°C ha'y boynt bryjyon yw 3000°C. Y dhosedh yw 7.2kg an liter.
Mirva
golegi-
Moon uraniom, pygvoon (askorrys yw promethiom dhyworth uraniom) -
Charles Coryell -
Jacob Marinsky -
Larry Glendenin -
Lymnans a Prometheus gans Heinrich Fueger -
Paynt golow -
Towlyn gidys
