Usvil

Usvil
Usvil breghys (Crocuta crocuta) yn Park Kenedhlek Queen Elizabeth, Ouganda
Klassans bewoniethek
Gwlaskor:	Animalia
Fylum:	Chordata
Klass:	Mammalia
Urdh:	Carnivora
Teylu:	Hyaenidae Gray, 1821
Isteylu:	Hyaeninae Usvil breghys (Crocuta crocuta) Usvil brith (Hyaena hyaena) Usvil gell (Hyaena brunnea) Protelinae Usvil dor (Proteles cristata)

Teylu a gigdebroryon yw an usviles, gwrys a beder eghen. Hevelep orth kathes yn filogenynnek, mes orth keun a rann aga semlant hag omdhegyans, usviles a drig war an nor, ow ponya dhe gachya aga boos. Esplegys o usviles nans yw 22 milvil vledhen. Nans yw 15 milvil vledhen, rennys o usviles dhe dhew isteylu, Protelinae, hevelep dhe geun byghan, a dheber termytow (ha treweythyow hwesker erel), ha'n Hyaeninae, a dheber eskern karyn ladhys po gans enevales erel kepar ha lewyon ha lewpardes, po gansa aga honan. An usvil breghys yn arbennek yw helghor da, hag i a wra helghya y honan, po yn bagasow byghan ha meur.

Usvil dor

An usvil dor yw an unnik esel a'n isteylu Protelinae. Ev a drig yn Afrika Dhyghow hag Est. Termytow yw y voos, herwydh usadow, mes treweythyow hwesker erel. Nyns usi usviles dor a dheber kig nevra. Gwell yw gansa pryskdir ha gwelstir, heb menedhyow. Y hanow yn Sowsnek, aardwolf a styr 'dor-vleydh' y'n yeth Afrikaans

Usvil breghys

Yma adro dhe 45,000 a usviles breghys yn Afrika. Ev yw an brassa esel a'n teylu. Kigdebror pur sewen yw an usvil breghys, hag i a yll kesstrifa ha lewyon rag aga freydh. I a drig yn gwandrans efan a vewvaow, koswigow, gwelstiryow ha menydhyow, nebes citys hwath.

Usvil brith

Yn-dann 10,000 a usviles brith a drig hwath yn Afrika Gledh hag Asia West. I a gudh yn kovva dydhweyth, ha dos yn-mes dhe voosa nosweyth. I a dheber karyn, mes ynwedh, frooth ha hwesker pan vo chons.

Usvil gell

Ottomma an eghen moyha traweythus a usvil. Ev a drig yn Afrika Dhyghow. Aga bewva yw difeythtiryow.

• 
  Usvil dor
• 
  Usvil breghys
• 
  Usvil brith
• 
  Usvil gell

Mappow gwandrans

• 
  Gwandrans an usvil dor
• 
  Gwandrans an usvil breghys
• 
  Gwandrans an usvil brith
• 
  Gwandrans an usvil gell

Yma'n erthygel ma owth usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek kres.