Gadoliniom

Elven gymyk yw gadoliniom, niver 64 y'n Vosen Beriodek. Y furvell gymyk yw Gd. Onan a'n elvennow dor-tanow, po lanthanid yw gadoliniom. An hanow a enor Johan Gadolin (1760-1852) kymygydh swedek. Ev a studhyas an kynsa moon dor-tanow, henwys gadolinit lemmyn, dhyworth Ytterby, Sweden.

Ensampel a	Elven gymyk
Furvell gymyk	Gd
Dydhyas diskudhans	1880
Niver atomek	64
Elektronegedhegedh	1.2
Rann a	lanthanid, period 6
Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia

Nyns yw gadoliniom dhe les an korf denel. Yn hwir, nebes gwenonek yw holanow hedeudh gadoliniom. Usys yw gadoliniom y'n teknek medhegel, radyografyeth nywtron.

Diskudhys veu gadoliniom gans Charles Galissard de Marignac yn Jeneva, Swistir yn 1880. Askorrys yw a-dro dhe 400 tonnas an vledhen. Usys yw kesalkenyow ow komprehendya gadoliniom dhe wul kessrannow elektronek, kepar ha pennow rekordya rag jynnow gwydhyow ha jynnow amontya ha plasennow derivadow tennvenek. Awos y vos sugna nywtrons, usys yw gadoliniom-157 yn dasoberoryon nuklerek (trihankweyth moy nerthek yw gadoliniom ages boron rag sugna nywtrons). Kemyskys yw 5% gadoliniom dhe'n uraniom oksid.

Poos atomek gadoliniom yw 157.25. Y boynt teudhi yw 1313°C ha'y boynt bryjyon yw 3170°C. Y dhosedh yw 7.9kg an liter. Alkan medhel splann arghansek yw gans seyth isotop naturel.

Mirva

• 
  Moon gadoliniom, monazit
• 
  Charles Galissard de Marignac
• 
  Johan Gadolin
• 
  Jynn radyografyeth nywtron
• 
  Pennow tennvenek jynn amontya