Niger (avon)

An Dowr Niger yw an avon hirra yn Afrika West gans hys a voy es 4180 km (2500 mildir). Hy shap yw krommen, ow resek dhe'n north-est dhyworth Gyni dre Mali ha Pow Nijer, hag en dhe'n soth-est dre Nijeri. Hy a dhrehedh an Keynvor Iwerydh avel delta meur ryb Morblek Gyni. Dowr Niger yw an tressa avon hirra yn Afrika (wosa an Nil ha Kongo). An ragavon posekka yw an Benue.

Dowr Niger

Sort	avon
Doronieth
Gwlas	Benin, Gyni, Mali, Pow Nijer, Nijeri
Kesordnogyon	9.0972°N 10.6828°W, 5.3222°N 6.4692°E
Pennfenten	Gyni
Aber	Gulf of Guinea
Ragavonyow	Sokoto River, Benue River, Bani River, Béli River, Gorouol, Sirba River, Tapoa River, Mékrou River, Dallol Bosso, Sankarani River, Milo River, Tinkisso River, Kaduna River, Sota River, Goroubi, Alibori River, Anambra River, Oli River, In-Ates, Gurara River
Kreungylgh	2,117,700
Hys	4,180
Diskargans	8,630
Lynnyn	Kainji Lake
Restrennow kelmys war Wikimedia Kemmyn

Gerdardhyans

Nyns eus denvyth a wor dhyworth ple teuth an hanow Niger. Nyns eus dustuni ev dhe dhos dhyworth an ger Latin rag "du", niger, ha gwirhaval yw del wrussa hwithroryon tiryow a Bortyngal usya an ger "negro", yn neb kas. Ynwedh, nyns yw an Niger avon gans dowr 'du' avel an Rio Negro yn Amerika Dhyghow. Ytho an brassa rann a dus a breder an hanow dhe dhos pobel wreydhek an pow may fe usys an hanow "Quorra" war vappys . Possybylta yw an lavar Tuareg gher n gheren, berrheys dhe 'ngher' po "niger", rag rann an avon ogas dhe Timbuktu.

Nigeri ha Niger a gemmer aga henwyn dhyworth an avon. An bobel a drig ryb an avon a's teves lies hanow rygdhi, kepar ha Jeliba ("avon vras" y'n yeth Manding), Isa ber ("avon vras" yn Songhay), Oya (duwies an avon dhe'n dus Yoruba) ha Kworra po Quorra

Doronieth

Dowr an avon yw kler gans saw 10% kemmys a wodhes avel an Dowr Nil. Hemm yw drefen bos pennfenten an Niger desedhys war garrygi pur goth ma nag yw meur a wodhes. Kepar ha'n Nil, an Niger a brev liv bledhynnyek yntra mis Gwynngala ha mis Me.

Gnas koynt a'n avon yw delta yn pervedh an pow. Hemm a furv le mayth yw an avon le serth a-dhesempis. Ytho furvyes yw ranndir a goveryow junys, korsow ha lynnyn an keth arenebedh avel Pow Belg. Da yw an liv bledhynnyek rag pyskessa hag ammeth.

Skathow war lann an Niger

Onan a'n mil erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma.