Te
Te yw diwes meurgerys dres oll an bys. Te yw gwrys dre segi delyow po bleujennow seghys an les Camellia sinensis yn dowr pooth. Yn fenowgh, te a yll kavos losowys erel, spisys po saweryow frooth ynno, kepar ha lymmaval.
Treweythyow, an ger "te" yw usys rag diwosow erel a veu gwrys dre segi frooth po losowys yn dowr pooth, kepar ha "te rooibos" po "te kamomil". Hemm yw henwys "te losowek".
Eghennow te
golegiYma dew eghen chyf a de: te du ha te glas.
Rag gul te du, gweythoryon a gemmer an delyow ha'ga lesa war estyll le may hallo an delyow seghi. Nessa, i yw rolys ha drelys. A-wosa, i yw gorrys yn stevel le may sugnons oksyjen. Dasoberyansow kymyk a janj sawor ha gis an te. Gordhiwedh, an delyow yw seghys gans ayr pooth bys pan dreylyons gorm po du. Meur a de du a dheu a Shri Lanka, Indonesi hag Afrika est.
Te glas yw gwrys dre worra delyow kro yn ethenell a with an delyow glas. Ytho, an delyow yw skwattys ha seghys yn fornow. Eynda yw an brassa gwrier hag an brassa devnydhyer a de glas.
Te yw tevys dres oll yn China, Eynda, Pakistan, Shri Lanka, Taywan, Nihon, Nepal, Ostrali, Arghantina ha Kenya.
Braga
golegiRes yw segi te glas dres 2–3 mynysen yn dowr 80-85 °C (176-185 °F). Res yw segi te du dres 3–5 mynysen yn dowr ow pryjyon.
Yma'n erthygel ma owth usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek kres.
Onan a'n mil erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma. |