Linen Nans Logh
Hyns-horn kemenethek 83⁄4 mildir (14 km) a res yntra Lyskerrys ha Logh yn Kernow yw an Linen Nans Logh. Hi a bes ryb tenewen an Dowr Logh y'n Nans Logh rag lower a'n hyns. Oberys yw gans Hyns-horn Bras an West.
Istori
golegiYgerys veu an linen mis Kevardhu 1860 avel an Hyns-horn Lyskerrys ha Logh owth oberi a-dhyworth gorsav yn Dowr an Woon, ogas dhe Lyskerrys, dhe'n kayys yn Logh. An hyns-horn a eylworras an Dowrgleudh Kesunyans Lyskerrys ha Logh hag yn Dowr an Woon yth esa junyans gans an Hyns-horn Lyskerrys ha Karn, a garya growan ha monow a-dhyworth an ranndir balweyth Bre Garn war Woon Brenn.
Gonisyow trethysi a dhallathas an 11ves mis Medi 1879, mes nyns o an gorsav yn Dowr an Woon gwiw drefen nag esa va ogas dhe'n drev yn Lyskerrys po an Hyns-horn Kernow. Mis Me 1901, linen-junya a ygoras yntra Dibarthva Komm, war an linen Logh, ha Lyskerrys, war an Hyns-horn Kernow, rann a Hyns-horn an West Bras bys an spys ma. Wosa an linen-junya dhe ygeri, an linen yntra Dibarthva Komm ha Dowr an Woon a wrug degea rag trethysi.
Hyns-horn an West Bras a brenas an Hyns-horn Lyskerrys ha Logh yn 1909 hag argemynnys veu Logh avel trev havysi. An linen yntra Gorsav Logh ha'n kayys a veu degys yn 1916, dhe'n keth spys an linen dhe'n balyow a wrug degea keffrys.
An linen o sopposyes dhe dhegea avel rann an Derivas Eylformya Hensi-horn Breten yn 1966, mes a veu sawys diw seythen kyns hy degeans devisyes.
Hyns-horn kemenethek
golegiA-ban 1992 an Linen Nans Logh re beu onan a'n hensi-horn yw argemynnys gans an Keskowethyans Kledhrennow Dewnens ha Kernow. Yma bagas a vodhogyon a weres truedha an hyns-horn henwys Kothmans an Linen Nans Logh (Friends of the Looe Valley Line).
Hyns
golegiRol a worsavow
golegi- Lyskerrys (May ma junyans gans an Penn-hyns-horn Kernow)
Deskrifans an hyns
golegiUnn hyns yw an linen gowal hag oberys yw gans unn sett tren pub dydh. Trenow a dhiberth dhyworth kay tri a Worsav Lyskerrys. Wosa an tren dhe dhiberth dhyworth an gorsav, ev a bass an garth-gwara ha dalleth diyskynna dhe Dhibarthva Komm, ow passya yn-dann bonsfordh an Penn-hyns-horn Kernow.
Yma treusva vyghan dhe Dhibarthva Komm, le may chanj trenow aga thu rag may hyllons pesya aga viaj dhe Logh. Nyns yw saw dew dren pub dydh a res dhe worsav Dhibarthva Komm usi kwartron mildir (0.4 km) dhe-ves a'n dhibarthva y honan. An linen a bes dres an pons dhe Dhibarthva Komm dhe Dhowr an Woon, ow passya yn-dann an Ponsfordh Dowr an Woon. Nyns yw an linen dhe Dhowr an Woon devnydhyes namoy y'n pols ma.
An tren a res yn tu Logh a-dhyworth Komm, ow resek ryb tenewen an hen Dhowrgleudh Kesunyans Lyskerrys ha Logh ha'n Dowr Logh. A-hys an nans, an linen a bass Gorta Fenten Geyn a serv an wig a Sen Keyn war an vre a-ugh an savla. Wosa an savla, an dowrgleudh a janj dhe amal aral an hyns-horn, mes an hyns-horn a veu drehevys war rann an dowrgleudh dres nivera le may ma an nans pur gul. Y hyllir gweles yet-dowr koth an dowrgleudh dhe Worsav Tir an Bughes, kottha gorsav an hyns-horn hag a veu ygerys yn 1879.
Wosa ev dhe bassya Gorsav Tewesva, an hyns-horn a res war amal heyl an Dowr Logh. An linen a dreus an Dreusva Terras koynt, le may treus fordh an dowrgleudh koth an hyns-horn ha'n heyl gans kons. An kons a liv pan eus morlanow pur ughel, ytho yma hyns-troos war vordys a brenn.
An hyns-horn a res dh'y worsav finek dhe Logh usi a-dal aber an dowr Porthbyghan. Gorsav Logh gwreydhek esa war le an gorsav kreslu, an linen dhe'n kayys a resas ryb tenewen an heyl ha'n porth yn Logh.
Gonisyow
golegiOberys yw an hyns-horn gans Hyns-horn Bras an West hag yma naw tren yn pub tu pub dydh. Yma tri thren moy y'n hav. Nyns eus saw dew po tri thren dhe Worsav Dibarthva Komm pub dydh rag oberoryon.