Ollvys
An Ollvys yw dieneth a buptra, an efanvos, termyn ha’ga dalghow, oll furvow an planettys, ster, galaksis, an efanvos yntergalaktek, an perthyglow isatomek leha, mater, nerthedh, momentom, laghys fysegieth ha’n divarennow a’s rewl. Byttegyns, possybyl yw dhe usya an term “ollvys” yn kettesten dyffrans, ow kampolla dhe dybyansow kepar ha’n bys po natur, po yn figurek dhe styrya ‘puptra’.
 | |
| Ensampel a |
ollvys  |
|---|---|
| Konter a |
gorthbys |
| Acheson |
Bom bras |
| Dallethys |
13799 millennium BC |
| Synsys ynno/i |
efanvos-termyn, ollvys aspiadow, neusen galaksi |
 Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia | |
Herwydh an brassa rann a sterfysegydhyon, an ollvys a dhallathas gans an Bonk Bras.
An ollvys yw gweladow mar bell avel pel gans treuslinen a 28 bilvil parsec (91 bilvil vledhen-wolow), mes nyns yw myns an ollvys kowal godhvedhys. Nyns yw konvedhys mars eus dalleth ha diwedh dhe’n ollvys, po didhiwedh yw. Godhonydhyon re beu tybya ha studhya an ollvys rag termyn hir. Kynnigys veu lies patron kosmoniethel rag may hallsens displegya aga aspiansow a’n ollvys, ow komprehendya patronyow gans filosofers a Eynda ha Gres. Dres an bledhynnyow, ow sewya aspiansow moy manylys, Nicolaus Kopernikus a gonkludyas bos an Howl yn kres an Kevreyth Howlek. Displegys veu y ober gans Tycho Brahe ha Johannes Kepler, a notyas bos resegvaow an planettys hirgylghek. Isaac Newton eth kamm pella yn y dhisplegyans a ravedh. Kamm posek aral o konvedhes bos an Kevreyth Howlek desedhys yn galaksi a gomprehendyas bilvilyow a ster, an Hyns Sen Jamys.
Awosa, diskudhys veu agan galaksi dhe vos onan yn-mysk lies unn. Tybyansow arnowydh a lever bos le ages 5% a ronnedh an Ollvys mater normal kepar hag atomow. Mater tewl ha nerthedh tewl yw an brassa rann a'n Ollvys, herwydh an tybyansow ma. Godhonydhyon re restras istori an Ollvys, mar bell avel an eylen gynsa.
|
Onan a'n kans erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma. |