Mernans yw an diwedh a vewnans yn organedh. Pub aktivita byw ha bewoniethel a'n organedh a hedh, y'ga mysk an brys ha'n sensys. Yma bewnans finwethys dhe bub tra a vew hag y hwra puptra merwel wortiwedh. Herwydh usadow, remenans an organedh hag o byw a dhalleth pedri yn skon wosa mernans. Marow yw an hanow gwann rag taklow a verwis.

An lymnans ma yw vanitas, eghen a art desinys dh'agan kofhe agan bos marwel.
An lymnans ma yw vanitas, eghen a art desinys dh'agan kofhe agan bos marwel.

Yn tus hag yn lies eneval aral, an sinell gemmyn rag mernans yw an golon dhe hedhi lamma ha ny yll bos dastallethys, po aktivita an ympynnyon dhe hedhi. Yn medhegneth, mernans yw pan hedh an golon lamma moy es nebes mynysennow. Treweythyow, tus a yaghha kyn hwrug an golon hedhi 30 mynysen, kepar hag yn kasys a veudhi yn dowr oor.

Yn fenowgh, y hwithrir an mernans a dus rag an skila, yn arbennik gans drogoberow (kepar ha moldrans), gwall po kleves a yll pesya ladha tus erel. Hwilas an skila a mernans yw arbennekter medhegel henwys pathologieth. Y'n 21a kansvledhen, a-dro dhe 150,000 den a verow pub dydh dres oll an bys. Dew dressa rann anedha yw awos kothni. Pan wra tus kewsel a-dro dhe daklow, klevesow po hwarvosow a gawsyas mernans, an re na yw gelwys marwel po mortal.

Nebes a grys bos enev dhe dus (ha martesen miles erel) avel keworrans dhe'n korf fysegel ha krysi y hyll an enev pesya heb korf y'n neb bys a dheu, gwaya yn korf nowydh genys (dasynkarnatya) po hedhi bos. Yma kryjyansow dyffrans dhe relyjyons ow tochya an mater ma. Yma devosow arbennik dhe lies gonisogeth rag kofhe, solempnya ha gul revrons dhe'n re marow.

Yma'n erthygel ma owth usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek kres.

Onan a'n kans erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma.